Opis żakerii w kronice Froissarta

W tym czasie, gdy król Francji [Jan II Dobry] był więziony w Anglii1 (...), w królestwie Francji, a mianowicie w Beauvaisis, w Brie i nad rzeką Marną, w Valois, w Laonnais i w ziemi Coucy, i wokół Soissons, wielkie szaleństwo ogarnęło chłopów ze wsi; ponieważ wielu chłopów, piechurów i ludzi z osad miejskich, bez dowódcy czy przewodnika,

zebrało się w Beauvaisis. A na początku nie było ich nawet stu. I mówili między sobą, że szlachta gubi i bezcześci całe królestwo Francji; że fałszywie i zdradliwie pozwoliła księciu Walii ująć i wysłać do Anglii ich króla. (...) że [szlachta] nic innego nie czyni, jak tylko niszczy i obdziera wszystek niski lud, który wiele ma biedy i utrapień, tak z ich powodu, jak i wskutek wojen ogarniających całe królestwo, a którym nikt nie zapobiega (...), ale [lud] wytępi wszystką szlachtę, nikogo z nich nie pozostawiając [przy życiu].

(...) Gdy zebrali się, ruszyli bez żadnej rady i bez żadnej broni, jeżeli nie liczyć pałek okutych i noży, na znajdujący się w pobliżu dwór pewnego rycerza. Wdarli się do dworu, zabili rycerza, jego żonę i dzieci, małe i duże, po czym spalili dwór

(...). Tak czynili w wielu zamkach i osadach. A pomnożyli się tak bardzo, że było ich prawie sześć tysięcy; i wszędzie, gdzie przybywali, wzrastała ich liczba, ponieważ każdy z ich stanu przyłączał się do nich, podczas gdy każdy szlachcic i rycerz, panie i szlachcianki wraz z dziećmi uciekali przed nimi, jak tylko mogli. (...) A ci podli ludzie zgromadzeni bez przywódcy i nie posiadając żadnej broni, plądrowali i palili wszystko (...).

Królem uczynili jednego spośród siebie, który – jak powiadają – pochodził z Clermont en Beauvaisis, a wybrali najgorszego ze złych. A ten zły i chłopski król zwie się Jacques Bonhomme. Owi podli ludzie spalili w okręgu Beauvaisis, wokół Corbie, Amiens i Montdidier ponad sześćdziesiąt dużych dworów i znacznych zamków. I gdyby Bóg nie postawił temu kresu swoją świętą łaską, tak by się ta plaga rozmnożyła, że zniszczyłaby

szlachtę, Kościół święty, a potem i wszystkich bogatych ludzi w całym kraju (...).

A gdy pytano ich [tzn. chłopów], dlaczego oni to czynili, odpowiadali, że nie wiedzą, poza tym, iż chcieli uczynić innym to, czego sami doznawali. I sądzili, że w ten sposób zdołają wybić w pień wszystką szlachtę i możnych tego świata, aby żaden [szlachcic] nie mógł się już narodzić.

za: Dariusz Ostapowicz, Dariusz Szymikowski, Sławomir Suchodolski, Z archiwum Klio, tom 1: Od starożytności do średniowiecza. Teksty źródłowe z ćwiczeniami dla liceum i technikum, Gdańsk 2001, str. 130-131

A. Na podstawie tekstu źródłowego wyjaśnij motywy chłopów, którzy przystąpili do powstania.

B. Wyjaśnij, co było silną, a co słabą stroną uczestników żakerii.

C. Przedstaw cele i metody działania zbuntowanych chłopów.